trwa ładowanie strony
wczytywanie strony

Powstanie Wielkopolskie – zwycięski zryw ku niepodległości

    Powstanie Wielkopolskie to jedno z najważniejszych i zarazem nielicznych zwycięskich powstań w historii Polski. Wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu i trwało do 16 lutego 1919 roku, prowadząc do wyzwolenia większości terenów Wielkopolski spod niemieckiej okupacji. Był to efekt długotrwałych dążeń niepodległościowych oraz sprzyjających okoliczności międzynarodowych po zakończeniu I wojny światowej.

    Przyczyny i geneza Powstania Wielkopolskiego

    Po rozbiorach Polski w XVIII wieku Wielkopolska znalazła się pod zaborem pruskim, gdzie prowadzono intensywną germanizację i ograniczano prawa Polaków. Mimo to Polacy zachowali silne poczucie tożsamości narodowej, pielęgnując kulturę, język i tradycje. W XIX wieku organizowano liczne działania społeczne, gospodarcze i polityczne, które wzmacniały przynależność do narodu i sprzeciw wobec pruskiej dominacji, a po zakończeniu I wojny światowej sytuacja międzynarodowa stworzyła szansę na odzyskanie wolności.
    Bezpośrednim impulsem do wybuchu powstania była wizyta Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu 26 grudnia 1918 roku. Jego przyjazd i przemówienie z okna hotelu Bazar wśród mieszkańców wywołało entuzjazm, z kolei u Niemców niepokój, co doprowadziło do demonstracji i starć. Następnego dnia Polacy chwycili za broń, rozpoczynając walkę o wyzwolenie regionu.

    Przebieg Powstania Wielkopolskiego

    Powstanie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu, gdzie polskie oddziały zaczęły przejmować kontrolę nad strategicznymi obiektami. Dzięki dobrej organizacji i zaangażowaniu miejscowej ludności walki szybko rozszerzyły się na kolejne miasta i wsie Wielkopolski.
    Siły powstańcze, dowodzone przez pełnych determinacji i poświęcenia przywódców – gen. Stanisława Taczaka oraz gen. Józefa Dowbor Muśnickiego, skutecznie odpierały niemieckie kontrataki i zdobywały kolejne tereny.

    Zakończenie i zwycięstwo

    Powstanie zakończyło się formalnym sukcesem, ponieważ 16 lutego 1919 roku podpisano rozejm w Trewirze. Na mocy traktatu Wielkopolska została przyłączona do odrodzonej Polski. 28 czerwca 1919 roku Niemcy podpisały traktat wersalski, który potwierdził przyłączenie do Polski ziem Wielkopolski, o które toczyły się walki.

    Znaczenie Powstania Wielkopolskiego

    Powstanie Wielkopolskie było jednym z nielicznych zwycięskich powstań w historii Polski. Jego sukces to przede wszystkim wynik dobrej organizacji, odpowiedniego przygotowania oraz wsparcia społecznego. Wydarzenie to miało kluczowe znaczenie dla kształtowania granic II Rzeczypospolitej i umocnienia polskiej państwowości po latach zaborów.

    27 grudnia – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

    Uchwałą Sejmu z 12 października 2017 roku podjęto decyzję o ustanowieniu roku 2018 Rokiem Pamięci Powstania Wielkopolskiego. Natomiast w 2021 roku z inicjatywy wielu środowisk i mieszkańców Wielkopolski, którzy z dużym zaangażowaniem podejmowali szereg działań, aby zwycięski zryw niepodległościowy zajął należne miejsce w kalendarzu narodowych uroczystości patriotycznych, 1 października Sejm RP ustanowił głosami wszystkich obecnych na sali posłów dzień 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, a następnie 28 października Senat RP przyjął ustawę w powyższej sprawie. 23 listopada 2021 roku w poznańskim hotelu Bazar uroczyście podpisał ją Prezydent RP Andrzej Duda.

    Obchody rocznicowe organizowane przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego

    Samorząd Województwa Wielkopolskiego od wielu lat dokłada wszelkich starań, aby pamięć o Powstaniu Wielkopolskim obejmowała coraz szersze kręgi społeczne, nie tylko wśród mieszkańców Wielkopolski, ale wszystkich Polaków.
    Corocznie organizowane uroczystości rocznicowe oraz towarzyszące im kampanie społeczne oraz wydarzenia kulturalne dobrze temu służą. Łączą bowiem wspólny cel – pamięć o ważnych wydarzeniach w naszej historii i ich bohaterach oraz radosne świętowanie podczas kolejnych uroczystości rocznicowych. Dlatego zachęcamy Państwa do odwiedzenia naszej strony oraz śledzenia mediów społecznościowych:

    Powstańcy wywalczyli WOLNOŚĆ dla siebie, dla nas i dla przyszłych pokoleń.
    My dziś z dumą z ich zwycięstwa niesiemy ją wspólnie dalej, dbając o to, by nie została odebrana!