trwa ładowanie strony
wczytywanie strony

Pamięć premiera Mikołajczyka uczczona w Poznaniu

    W tym roku przypada 25-lecie złożenia prochów premiera Stanisława Mikołajczyka na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu. 22 sierpnia Wicemarszałkowie Województwa Wielkopolskiego Wojciech Jankowiak i Krzysztof Grabowski wzięli udział w uroczystości poświęconej temu wybitnemu politykowi połączonej z otwarciem wystawy w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim.

    Pierwsza część uroczystości odbyła się na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, gdzie Wicemarszałek Wojciech Jankowiak wraz z Mateuszem Szpytmą, Zastępcą Prezesa IPN i Zofią Szalczyk, doradcą Wicewojewody Wielkopolskiego złożył kwiaty przy grobowcu Stanisława i Cecylii Mikołajczyków.

    Główna część wydarzenia odbyła się przy pomniku Stanisława Mikołajczyka stojącym przed gmachem Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Wicemarszałek Wojciech Jankowiak, będący również Prezesem Zarządu Głównego Towarzystwa im. Stanisława Mikołajczyka w Poznaniu, mówił w jej trakcie o patronie Towarzystwa: – Był mężem stanu, premierem, żołnierzem, ale także po prostu rolnikiem, chłopem, który też orał ojczystą ziemię. Był człowiekiem, którego wykreślono z kart historii, którego skazano na zapomnienie.

    Nawiązując do działalności Towarzystwa Wicemarszałek, przypomniał, że w 1988 roku grupa działaczy ludowych, którzy znali osobiście Stanisława Mikołajczyka, postanowiła utworzyć strukturę, która za cel postawiła sobie przywracanie historii Polski osoby Stanisława Mikołajczyka i jego dzieła. Wśród założycieli Towarzystwa byli Tadeusz Nowak, dowódca X Okręgu Batalionów Chłopskich w czasie II wojny światowej, po wojnie prześladowany i torturowany za przestrzeganie ideałów ruchu ludowego, Edward Dembowski, który ciągle powtarzał, że jego wykształcenie to osobiście zasługa pomocy ze strony Stanisława Mikołajczyka i Jan Olejniczak, który często przypominał, że Mikołajczyk odwiedzał jego rodzinny dom w Krobi. – I ta grupa działaczy zasilana grupą młodych ludzi, dziś po latach tu obecnych jak Andrzej Skałecki, Andrzej Bobrowski, Henryk Szczefanowicz i również mówiący te słowa, stworzyła Towarzystwo im. Stanisława Mikołajczyka – wspominał Wicemarszałek.

    – To było ambitne zadanie, które później kiedyś w jednej z publikacji nazwaliśmy odsłanianiem kart pamięci. Towarzystwo od swego zarania zaczęło dokumentować i popularyzować postać Stanisława Mikołajczyka. Organizowaliśmy konferencje naukowe, wydawaliśmy publikacje, ale powstawały również pierwsze tablice pamiątkowe w Poznaniu na domu Mikołajczyka przy ul. Promienistej i na siedzibie Kółek Rolniczych przy ul. Mickiewicza, wszak Mikołajczyk był działaczem kółkowym. A potem powstało to dzieło, ten pomnik, przy którym stoimy. Odsłonięcie pomnika w 1997 roku było wielką manifestacją ludowców i nie tylko, którzy zjechali do Poznania z całego kraju i zagranicy. Jednak najistotniejszym przedsięwzięciem było sprowadzenie prochów Stanisława Mikołajczyka i jego żony Cecylii z Waszyngtonu do Polski. To była inicjatywa naszego Towarzystwa, ale było to wydarzenie rangi państwowej, nad którym patronat objął Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Pojawiła się dyskusja o miejscu ostatecznego pochówku i w tych wszystkich dywagacjach zwyciężył Poznań i od 2000 roku Stanisław Mikołajczyk wraz z żoną pochowani są na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan. Nie sposób wymienić wszystkich przedsięwzięć, wszystkich zadań, które postawiliśmy sobie, aby przywracać pamięć o dorobku, o dziele, o walce tegoż człowieka, którego przez lata wymazywano z kart polskiej historii – zakończył Wojciech Jankowiak.

    Wystawa w holu głównym Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, której realizatorem jest Instytut Pamięci Narodowej w Poznaniu, ukazuje życie i działalność Stanisława Mikołajczyka. Podczas jej otwarcia prof. UAM dr hab. Rafał Reczek wygłosił krótki wykład okolicznościowy „Od pozornej do demokracji „ludowej”. PSL wobec ewolucji systemu politycznego w Polsce w latach 1944–1947”. Wystawa jest dostępna w siedzibie Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-15:30. 

    Data publikacji: 2025-08-25

    Galeria zdjęć: