Marszałek o budżecie na 2026 rok: ambitny i elastyczny

Budżet Województwa Wielkopolskiego na 2026 rok zatwierdzony! Za głosowało 22 radnych, przeciw było 14 radnych, nikt nie wstrzymał się od głosu. 3,2 mld złotych to planowane na przyszły rok dochody, z kolei wydatki mają stanowić 4,2 mld złotych. W przyjętej 22 grudnia br. przez radnych Województwa Wielkopolskiego uchwale budżetowej wśród kilkudziesięciu inwestycji zabezpieczone zostały środki m.in. na budowę Centrum Medycyny Ratunkowej, Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 i rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 190.

– To niezwykle ambitny i trudny w realizacji budżet. Wszystko ze względu na szeroki front inwestycyjny w Wielkopolsce oraz liczbę projektów społecznych. Jego realizacja będzie wyzwaniem, ale uważamy, że odpowiada on niemalże na wszelkie zapotrzebowania, które zostały zidentyfikowane. Jest to jednocześnie budżet elastyczny, ponieważ jeśli w ciągu roku pojawią się inne potrzeby, będziemy je zaspokajać – mówi Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego.

Dochody budżetu ogółem planowane są w wysokości 3,2 mld zł. Największy udział w ich strukturze (61,9%) stanowią dochody z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób prawnych i fizycznych. Kolejne miejsce w strukturze zajmują dotacje celowe (28,8%), pozostałe dochody (6,7%) oraz subwencja ogólna (2,6%). Dochody Województwa z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT), podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz subwencji ogólnej na 2026 r. po raz drugi zostały ustalone na podstawie obowiązującej ustawy z 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa ta wprowadziła istotne zmiany w zasadach ustalania dochodów jednostek samorządu terytorialnego z ww. tytułów, m.in. dochody z tytułu udziałów w CIT oraz PIT obliczane są jako procent od dochodów podatników z terenu województwa wielkopolskiego (dotychczas dochód z tytułu udziału w podatkach CIT i PIT naliczany był na podstawie wpływów z podatku). Łącznie dochody z tych trzech źródeł, tj. CIT, PIT i subwencji ogólnej na 2026 r. są mniejsze o 86,1 mln zł niż w 2025 r.

W obliczu tego spadku dochodów Zarząd Województwa określił możliwą granicę wzrostu wydatków, szczególnie wydatków bieżących. Ta weryfikacja wydatków bieżących jest istotna z uwagi na konieczność generowania nadwyżki operacyjnej (czyli dochody bieżące minus wydatki bieżące) na odpowiednim poziomie, która nie tylko determinuje potencjał rozwojowy Województwa poprzez możliwość finansowania wydatków majątkowych z własnych środków, a także określa zdolność do dalszego zaciągania i spłaty zobowiązań.

Wydatki bieżące mają wynieść 2,3 mld zł (55,9% wydatków ogółem), a w ich ramach 405,0 mln zł będzie przeznaczonych na organizowanie i dofinansowanie wojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich, natomiast dotacje podmiotowe dla 24 marszałkowskich instytucji kultury (razem z Parowozownią Wolsztyn) wyniosą 213,1 mln zł. Dodatkowo, po uwzględnieniu autopoprawki w związku z uchwałami podjętymi przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego na listopadowej sesji, przeniesiono środki w wysokości 2,0 mln zł z rezerwy celowej na plan dotacji podmiotowych dla instytucji kultury, tj. 1,5 mln zł dla Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 oraz 0,5 mln zł dla Centrum Kultury „Park Dzieje” w Murowanej Goślinie (wspólnej instytucji kultury Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Wielkopolskiego).            

Wydatki ogółem mają wynieść 4,2 mld zł. Największy udział w ich strukturze (35,6%) stanowią wydatki związane z transportem (koleje, drogi) w wysokości 1,5 mld zł. Na drugim miejscu z udziałem 24,8% znajdują się wydatki na ochronę zdrowia, politykę i pomoc społeczną, rodzinę w wysokości 1,0 mld zł. Wydatki na kulturę w wysokości 415,0 mln zł z udziałem 9,9 % zajmują trzecie miejsce.

Wydatki majątkowe na 2026 rok zaplanowano w wysokości 1,8 mld zł, co stanowić będzie 44,1% wydatków ogółem. Tak wysoki wskaźnik wydatków majątkowych świadczy o tym, że budżet na 2026 r. jest rozwojowy i proinwestycyjny. W ramach tych wydatków zaplanowano 665,6 mln zł na inwestycje drogowe, na inwestycje w zakresie ochrony zdrowia planuje się przeznaczyć 510,9 mln zł, a na inwestycje w kulturze 179,5 mln zł.

Deficyt budżetu wynoszący 937,5 mln zł zostanie sfinansowany (712,0 mln zł) z kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (712,0 mln zł), a także ze środków własnych (wolne środki oraz nadwyżka z lat ubiegłych) w wysokości 225,5 mln zł.   

Wśród najważniejszych inwestycji zaplanowanych do realizacji w 2026 r. są:

• Budowa Centrum Medycyny Ratunkowej, Wielkopolskiego Centrum Lecznictwa Ambulatoryjnego i Rehabilitacyjnego wraz z obszarem przyjęć planowych oraz zapleczem socjalnym, magazynowym, technicznym i archiwalnym w filii nr 1 Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu (132,9 mln zł),
• Budowa Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 (115,9 mln zł),
• Budowa kompleksu mieszkalno-biurowego dla pracowników i personelu medycznego (83,3 mln zł),
• Przebudowa i rozbudowa zespołu budynków dawnego szpitala dziecięcego przy ul. Nowowiejskiego w Poznaniu oraz zmiana sposobu użytkowania na cele oświatowe dla Publicznej Biblioteki Pedagogicznej w Poznaniu (43,1 mln zł),
• Rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 190 na odcinku od m. Margonin do m. Durowo - etap II (41,8 mln zł).